34. B - Beschrijven van onderdelen

In Anet/Brocade is het mogelijk om publicaties op het niveau van de gehele publicatie te beschrijven (bv. de beschrijving van een boek of een tijdschrift). Maar daarnaast is het eveneens mogelijk om de onderdelen van dergelijke publicaties te beschrijven: hoofdstukken in boeken, artikels in tijdschriften. We spreken dan over het excerperen van publicaties.

Het staat elke bibliotheek vrij om op een gedetailleerd niveau te beschrijven.

Note

Voor het beschrijven van onderdelen/tracks van muziekopnamen gelden andere regels.

34.1. Beschrijven van artikels uit tijdschriften

Bij het beschrijven van artikels uit tijdschriften wordt het volgende onderscheid gemaakt:

  • het systematisch excerperen van tijdschriften, voor alle nummers van het tijdschrift en quasi alle artikels

  • het thematisch excerperen van tijdschriften, waarbij niet systematisch alle artikels uit een tijdschrift opgenomen worden, maar eerder volgens inhoud geëxcerpeerd wordt. Alleen die artikels worden beschreven, die de bibliotheek in kwestie inhoudelijk relevant vindt.

Om dubbel werk te voorkomen wordt in Anet een globale lijst van geëxcerpeerde tijdschriften bijgehouden (zowel thematisch als systematisch geëxcerpeerd).

De beschrijving van dergelijke excerpten volgt de algemene regels, met volgende bijzondere bepalingen.

34.1.1. Lidmaatschappen

Het toekennen van een correct lidmaatschap is ook bij excerpten erg belangrijk:

  • het lidmaatschap zorgt ervoor dat, bij het openen van records, het correcte catalografisch invulformulier getoond wordt, met alleen die velden die van belang zijn voor het beschrijven van excerpten (via het sjabloon lvdonderdeel).

  • door het lidmaatschap kunnen de excerpten/artikels thematisch gegroepeerd worden. Over het algemeen zullen artikels uit hetzelfde tijdschrift hetzelfde lidmaatschap krijgen.

Werkwijze

Bij excerptie staat er voor de onderdelen (artikelen) altijd automatisch het lidmaatschap zebra ingevuld. Hier moet dus nog het passende extra thematische lidmaatschap worden toegevoegd.

Volgende lidmaatschappen zijn mogelijk:

  • gez: artikels over gezondheidszorg.

  • kunst: artikels over kunst.

  • rech: artikels over recht.

  • sep: artikels over sociaal-economische en politieke onderwerpen.

  • tech: artikels over technologie.

Warning

Alle excerpten moeten ook altijd het lidmaatschap zebra hebben.

Warning

Bij systematische excerptie worden er automatisch beschrijvingen voor tijdschriftnummers aangemaakt. Hiervoor staat standaard het lidmaatschap lvdnoindex ingevuld. Pas dit zelf nooit aan.

34.1.2. Drager

De drager is meestal papier, maar kan bv. ook url zijn als het om een online artikel gaat.

34.1.3. Titel

In de titel van het artikel wordt niet de titel van de rubriek opgenomen.

34.1.4. Editie

wordt niet ingevuld.

34.1.5. Impressum

Plaats en uitgever worden niet ingevuld. Alleen het jaar zoals vermeld op het nummer wordt ingevuld.

34.1.6. Collatie

Het collatieveld wordt niet ingevuld.

34.1.7. Bibliografisch nummer

Het bibliografisch nummer wordt niet ingevuld.

34.1.8. Relatie

Het bepalen van het relatietype en de sorteercode bij de relatie is afhankelijk van de wijze van excerptie: systematisch of thematisch:

34.1.8.1. Thematische excerptie

Bij thematische excerptie worden uit een tijdschrift alleen die artikels geëxcerpeerd die de bibliotheek inhoudelijk als relevant beschouwt. Soms worden er maar records aangemaakt vooreen (erg) beperkt aantal artikels uit een tijdschriftnummer. Daarom worden dergelijke records rechtstreeks aan het record voor het tijdschrift gekoppeld; een uitvoerige inhoudstafel per nummer is niet nodig.

Er wordt een relatie van het type at gelegd van artikel naar tijdschrift. Omgekeerd zal er bij het tijdschrift een relatie ta naar het artikel worden gelegd.

De sorteercode bestaat uit 4 delen, gescheiden door komma's:

  • Eerste deel: beginnend met Vol. gevolgd door het nummer van het volume

  • Tweede deel: 4 cijfers voor het jaar

  • Derde deel: beginnend met nr. gevolgd door het nummer van het tijdschrift

  • Vierde deel: beginnend met p. gevolgd door de begin- en eindpagina van het artikel, gescheiden door een liggend streepje

  • Indien een onderdeel niet voorkomt, wordt dat gedeelte opgevuld met een liggend streepje

Voorbeeld:

  • Vol. 48, 1999, nr. 7, p. 44-55

  • -, 1999, nr. Zomer, p. 23-58

  • Vol. 22, 1998/1999, nr. 4/5, p. 1-22

  • Vol. 7, -, nr. 3, p. 7-15

34.1.8.2. Systematische excerptie

Bij een systematische excerptie worden alle artikels van een tijdschrift individueel beschreven. Dergelijke gedetailleerde invoer vereist in de catalogus een goed overzicht van de artikels per nummer. Daarom wordt voor de systematische excerptie een getrapt systeem gehanteerd:

  • de beschrijvingen van de artikels worden gerelateerd aan de beschrijving van een nummer (relatietype an).

  • de beschrijvingen van de nummers worden gerelateerd aan de beschrijving van het tijdschrift (relatietype nt).

Warning

Het catalografisch record voor het nummer moet niet manueel worden aangemaakt. Het wordt automatisch door Brocade aangemaakt, indien met in het catalografisch menu kiest voor Excerperen van tijdschriften.

De sorteercode bij de relatie nt bestaat uit 3 delen:

  • Eerste deel: beginnend met Vol. gevolgd door het nummer van het volume

  • Tweede deel: 4 cijfers voor het jaar

  • Derde deel: beginnend met nr. gevolgd door het nummer van het tijdschrift

De sorteercode bij de relatie an bestaat uit 1 deel:

  • beginnend met p. gevolgd door de begin- en eindpagina van het artikel, gescheiden door een liggend streepje.

34.1.9. Publicatietype

Artikels uit tijdschriften krijgen het publicatietype Tijdschriftartikel.

34.1.10. Plaatskenmerk

Er wordt geen plaatskenmerk ingevuld. De excerpten erven het pk van het tijdschrift.

34.2. Artikels uit monografieën

Er zijn verschillende situaties denkbaar waarin een bibliotheek het zinvol kan achten om een monografie te excerperen:

  • *feestbundels, catalogi, congresverslagen en andere bundels (bv. losbladige werken) * bevatten dikwijls een verscheidenheid aan artikels die kunnen gelden als op zichzelf staande publicaties. Door ze apart te beschrijven wordt de opzoekbaarheid vergroot.

  • de zichtbaarheid van de auteurs wordt vergroot, zeker als die auteurs een belangrijke rol spelen in het geheel van een instelling.

De beschrijving van dergelijke excerpten volgt de algemene regels, met volgende bijzondere bepalingen.

34.2.1. Lidmaatschap

De excerpten krijgen lidmaatschap zebra en een thematisch lidmaatschap, zoals bij excerpten van tijdschriften.

34.2.2. Editie

Het editieveld wordt niet ingevuld.

34.2.3. Impressum

Nieuw of gewijzigd!

Aanpassing voor excerpten die afzonderlijk gedateerd zijn

Het impressumveld wordt niet ingevuld, omdat het anders een verdubbeling zou zijn met de informatie die meekomt uit het gerelateerde record.

Er zijn echter situaties waarbij het wel van belang kan zijn om het jaar van uitgave in te vullen, bv. bij lopende losbladige werken, waarvan de beschreven excerpten elk hun eigen jaar van uitgave hebben.

34.2.4. Collatie

Nieuw of gewijzigd!

Aanpassing voor apart gepagineerde excerpten

Het collatieveld wordt niet ingevuld, omdat het anders een verdubbeling zou zijn met de sorteercode bij de relatie.

Er zijn echter situaties waarbij het wel van belang kan zijn om het collatieveld in te vullen, bv. bij excerpten die apart gepagineerd worden in een bundel. In die gevallen is het relevant om de omvang van het excerpt aan te kunnen geven.

34.2.5. Bibliografisch nummer

Het bibliografisch nummer wordt niet vermeld.

34.2.6. Relatie

Nieuw of gewijzigd!

Aanpassing voor apart gepagineerde excerpten

De beschrijving van het artikel wordt rechtstreeks gekoppeld aan de beschrijving van de monografie, met relatietype ap.

De sorteercode bestaat uit

  • 1 deel voor eendelige werken: beginnend met p. gevolgd door de begin- en eindpagina van het artikel, gescheiden door een liggend streepje

  • 2 delen voor meerdelige werken: beginnend met v. gevolgd door het volumenummer, komma spatie en gevolgd door p. gevolgd door de begin- en eindpagina van het artikel, gescheiden door een liggend streepje

Voorbeeld:

  • uit een eendelige monografie: p. 23-45

  • uit een meerdelige monografie: v. 2, p. 345-365

Warning

Er zijn situaties waarbij het niet mogelijk is om een sorteercode te construeren: als het excerpt geen exacte en blijvende positie binnen het geheel krijgt. Dat kan het geval zijn bij artikels binnen losbladige werken, die apart gepagineerd worden. In die gevallen dient het collatieveld te worden ingevuld, en wordt er geen sorteercode gebruikt.

34.2.7. Publicatietype

Artikels uit publicaties krijgen het publicatietype Hoofdstuk uit boek.

34.2.8. Plaatskenmerk

Er wordt geen plaatskenmerk ingevuld. De excerpten erven het pk van de monografie.