38. Appendix - Kapitalisatieregels

38.1. Kapitalisatie persoonsnamen: algemene regels

Algemene regel

Bij geautoriseerde persoonsnamen wordt de officiële, meest gebruikelijke of meest voorkomende vorm van de naam overgenomen. Als er geen uitsluitsel kan gevonden worden (onduidelijke informatie of geen informatie), worden alle voorzetsels en lidwoorden met kleine letter ingevoerd.

Bij niet-geautoriseerde persoonsnamen wordt de kapitalisatie van de titelpagina of uit de publicatie overgenomen. Als er in de publicatie geen uitsluitsel kan gevonden worden (onduidelijke informatie of geen informatie) worden alle voorzetsels en lidwoorden met kleine letter overgenomen.

Het voorkomen van afwijkende kapitalisatie in de familienaam is, op zich, geen reden om een authority record aan te maken.

Conclusie

  • Alleen een authority record autoriseert de kapitalisatie.

  • Bij niet-geautoriseerde namen kan het zijn dat voorzetsels, lidwoorden van een familienaam op verschillende wijze gekapitaliseerd worden, afhankelijk van wat er in de publicatie gevonden wordt.

38.2. Kapitalisatie corporaties: algemene regels

De kapitalisatieregels voor corporaties staan hieronder beschreven per taal.

Uitzondering

Indien de kapitalisatie van een corporatie afwijkt van deze regels omdat de organisatie dit gewild heeft om een eigen woordbeeld te creëren, dan worden de kapitalisatie en de spelling overgenomen van de organisatie.

Deze uitzondering stoelt op het donorprincipe. Dat principe respecteert de kapitalisatie en de spelling die in de taal van herkomst gebruikt wordt of die de oprichter, de ontwerper of de eigenaar van een instelling of merk heeft gekozen (cfr. De Nederlandse Taalunie).

Deze uitzondering impliceert ook dat in deze gevallen afgeweken kan worden van de regel waardoor we letterwoorden steeds in hoofdletters en aaneengesloten opnemen (d.w.z. zonder spaties of punten).

Voorbeeld:

  • deSingel

  • Mu.ZEE

  • FED. Ho.Re.Ca Vlaanderen

  • CVAa

  • M HKA [Antwerpen]

38.3. Kapitalisatieregels per taal

38.3.1. Nederlands

38.3.1.1. Kapitalisatie Nederlands: titel

  • Eerste letter van zin: JA. Als echter de zin met een apostrof begint, krijgt het daaropvolgende volledige woord de hoofdletter.

Voorbeeld:

  • In de achteruitkijkspiegel

  • 's Morgens jagen, 's middags vissen

  • 'k Heb menig menig uur bij u gesleten en genoten

  • M'n duifje wat wil je nog meer

  • Als de zin met een cijfer of een symbool begint, wordt het eerstvolgende woord met kleine letters geschreven.

Voorbeeld:

  • 008 in de knoei

  • + is het plus-teken

  • Eerste letter van alternatieve titel (ingeleid door , of: ): JA.

Voorbeeld:

  • Den avonturier, of: De wispelturige levensloop

  • Geciteerde titel: de eerste letter van binnentitel, als het geen lidwoord is.

Voorbeeld:

  • Appendix bij de Dialectatlas

38.3.1.2. Kapitalisatie Nederlands: zelfstandig naamwoord

  • Alle zelfstandige naamwoorden: NEEN.

38.3.1.3. Kapitalisatie Nederlands: persoonsnaam

  • Persoonsnamen (naam en voornamen), geautoriseerd: overname van de officiële, meest gebruikelijke of meest voorkomende vorm van de naam. Bij twijfel of ontbreken van informatie worden lidwoorden en voorzetsels niet gekapitaliseerd.

Bij niet-geautoriseerde persoonsnamen: overname van de kapitalisatie van de titelpagina of uit de publicatie.

Voorbeeld:

  • Belser, De, Raymond

  • hee, Van, Myriam

  • Vries, de, Anne

  • Berg, van den, Jan

  • Bijnamen: JA, behalve lidwoord.

    Voorbeeld:

    • Karel de Grote

    • Onze Lieve Vrouw

    • Onze Heer Jezus Christus

38.3.1.4. Kapitalisatie Nederlands: geografische namen

  • Enkelvoudige geografische namen: JA. Dit geldt voor plaatsen, streken, landen, bergen, rivieren, woestijnen en hemellichamen.

    Voorbeeld:

    • België

    • Alpen

    • Poolster

    • Rijn

    • Sahara

  • Samengestelde geografische namen: JA.

    Voorbeeld:

    • Hollands Diep

    • Sas van Gent

    • Zuid-Afrika

  • Afleidingen op basis van aardrijkskundige namen: JA.

    Voorbeeld:

    • West-Duits

    • Zuid-Afrikaans

    • Nederlands

    • Nieuw Guinea

    • Franstalig

    • de Scheldeoevers

    • een Braziliaan

  • Windstreken: NEEN.

    Voorbeeld:

    • het zuiden

    • het noorden van Duitsland

  • Geografisch, economisch of politiek gebied: JA, afgeleide vorm ervan: NEEN.

    Voorbeeld:

    • het hoge Noorden

    • de oosterse keuken

  • Naam van een windstreek is deel van een aardrijkskundige naam: JA.

    Voorbeeld:

    • Zuid-Afrika

    • Zuidoost-Vlaanderen (het zuidoosten van Vlaanderen)

    • Zuid-Oost-Vlaanderen (het zuiden van provincie Oost-Vlaanderen)

  • Naam van een bevolkingsgroep of een lid daarvan, afgeleid van een aardrijkskundige naam: JA.

    Voorbeeld:

    • een Groningse

    • een Palestijn

    • de Kelten

    • een Eskimo

    • Koerdisch

  • Overkoepelende term voor etnische groepen: NEEN.

    Voorbeeld:

    • een indiaanse

    • een bedoeïen

    • islamitisch

38.3.1.5. Kapitalisatie Nederlands: van eigennamen afgeleid

  • Eigennamen gebruikt als soortnamen: NEEN.

    Voorbeeld:

    • freudiaans

    • marxisme

    • victoriaans

    • montignaccen

  • Naam van een persoon wordt ongewijzigd gebruikt om een voorwerp te benoemen: NEEN.

    Voorbeeld:

    • een colbert

    • een diesel

  • Voorwerp is het product van de arbeid of creativiteit van de genoemde persoon (schilderijen, boeken, kledingstukken, persoonsnaam als merknaam): JA.

    Voorbeeld:

    • een Rembrandt

    • de Nobelprijs

    • een Armani

    • een Mondriaan

  • Persoonsnamen die zijn gegeven aan schepen of andere voertuigen: JA.

    Voorbeeld:

    • de Mercator

    • een Mercedes

  • Samenstelling met een persoonsnaam: JA. Maar zie ook: Namen van ziektes.

    Voorbeeld:

    • een Shakespearedrama

    • een Dylanplaat

    • een Picassofan

  • Ziektebenamingen met een persoonsnaam: NEE, naar analogie met de regel dat de ziektebenamingen altijd met een kleine letter worden geschreven (windpokken, kinkhoest); TENZIJ in de combinatie ziekte van, of syndroom van

    Voorbeeld:

    • alzheimerziekte

    • aspergersyndroom

    • maar: de ziekte van Alzheimer

  • Instelling of merk genoemd naar een persoon: JA.

    Voorbeeld:

    • de Van Goghtentoonstelling

    • een Philipslamp

  • Verband met de persoon afgezwakt: NEEN.

    Voorbeeld:

    • beatlehaar

    • molotovcocktail

  • Samenstellingen met de naam van een uitvinder of ontdekker: NEEN.

    Voorbeeld:

    • berlitzmethode

    • coopertest

    • dieselmotor

    • montessorionderwijs

    • fröbelschool

    • brailleschrift

  • Naam wordt los gebruikt om expliciet naar de uitvinder of ontdekker te verwijzen: JA.

    Voorbeeld:

    • het downsyndroom

    • het syndroom van Down

    • een alzheimerpatiënt

    • de ziekte van Alzheimer

  • Van eigennamen afgeleide adjectieven, NIET zelfstandig gebruikt: JA, voor geografische adjectieven en adjectieven gebruikt in een letterlijke zin.

    Voorbeeld:

    • Japanse taal

    • een katholieke missie

    • de Katholieke kerk

    • het Homerische epos

    • een homerische discussie

  • Van eigennamen afgeleide adjectieven, WEL zelfstandig gebruikt: JA voor geografische adjectieven, NEEN voor de overige.

    Voorbeeld:

    • het Duits

    • een benedictijn

38.3.1.6. Kapitalisatie Nederlands: talen en dialecten

  • Talen en dialecten: JA.

    Voorbeeld:

    • het Frans

    • het Antwerps

    • het Standaardnederlands

    • het West-Vlaams

    • het Belgisch-Nederlands

    • het Middelnederlands

    • het Hoogduits

  • Verbogen vormen, samenstellingen en afleidingen: JA.

    Voorbeeld:

    • Duitse romans

    • Middelnederlandse poëzie

    • Nederlandstalige kranten

    • Franssprekende toeristen

    • on-Nederlands

    • oer-Engels

38.3.1.7. Kapitalisatie Nederlands: kalender

  • Dagen, maanden en indeling van de tijd: NEEN.

    Voorbeeld:

    • maart

    • maandag

    • lente

    • de advent

    • de ramadan

  • Feestdagen: JA.

Opmerking: namen van feestdagen worden met een hoofdletter geschreven, maar samenstellingen met deze namen niet.

Voorbeeld:

  • Kerstmis

  • Hemelvaart

  • Pasen

  • Suikerfeest

  • Moederdag

  • kerstnacht

  • nieuwjaarsdag

  • nieuwjaarsavond

  • hemelvaartsdag

  • oudejaarsavond

  • Historische periodes: NEEN.

    Voorbeeld:

    • de middeleeuwen

    • het mesolithicum

  • Historische gebeurtenissen: JA.

    Voorbeeld:

    • de Tweede Wereldoorlog

    • de Anjerrevolutie

    • de Golfoorlog

38.3.1.8. Kapitalisatie Nederlands: titels en waardigheden

  • Titels en waardigheden: NEEN.

    Voorbeeld:

    • de minister-president

    • de minister van Binnenlandse Zaken

  • Afgekorte voorafgaande titels: NEEN.

    Voorbeeld:

    • dr. Janssens

    • ds. Gremdaat

    • prof.dr.J. Gobelijn

    • professor Gobelijn

    • em.prof.dr.J.J. Aerts

  • Beleefdheidstermen alleen gebruikt: JA.

    Voorbeeld:

    • De Heer

    • Mevrouw

  • Generieke termen van koninklijke of prinselijke waardigheid: NEEN, tenzij zelfstandig gebruikt.

    Voorbeeld:

    • koningin Fabiola

    • paus Leo XIII

    • de Koning

    • Hare Majesteit

  • Honorifieke termen alleenstaand gebruikt of voorafgaand aan de generieke term: JA.

    Voorbeeld:

    • Z.H. de Paus

  • Namen voor een heilig persoon of een heilig begrip: JA.

    Voorbeeld:

    • God

    • het Opperwezen

    • de Heilige Maagd (maar: de heilige Thomas)

    • het Koninkrijk Gods

  • Namen van heilige personen of heilige begrippen, in samenstellingen met deze woorden: JA. Als een dergelijk woord niet (meer) naar een heilig persoon of begrip verwijst: NEEN. Afleidingen: NEEN.

    Voorbeeld:

    • Allah, Gij zijt groot

    • goddelijk

    • messiaans

    • een christusdoorn

    • een sint-bernardshond

38.3.1.9. Kapitalisatie Nederlands: persoonlijk voornaamwoord

  • Persoonlijke voornaamwoorden: NEEN.

    Voorbeeld:

    • ik

38.3.1.10. Kapitalisatie Nederlands: corporatie

  • Corporaties: het eerste woord en alle bijvoeglijke en zelfstandige naamwoorden.

    Voorbeeld:

    • Ministerie van Nationale Opvoeding

    • Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde

    • De Sikkel

    • Commerciële en Technische Dienst

Warning

voor uitzonderingen, zie de uitzonderingsregels bij corporaties.

38.3.1.11. Kapitalisatie Nederlands: stromingen

  • Culturele, maatschappelijke, religieuze en artistieke stromingen: NEEN.

    Voorbeeld:

    • liberalisme

    • christendom

    • beatgeneratie

    • de islam

    • jugendstil

    • dadaïsme

  • Aanhangers van deze stromingen: NEEN.

    Voorbeeld:

    • rooms-katholieken

    • liberalen

    • een protestant

    • een socialist

  • Beoefenaars van godsdiensten: NEEN.

    Voorbeeld:

    • de paus (cfr. in de zin: we hebben de paus niet gezien)

    • een jezuïet

38.3.2. Frans

38.3.2.1. Kapitalisatie Frans: titel

  • Eerste letter van zin: JA.

  • Eerste letter van alternatieve titel (ingeleid door , of: ): JA.

  • Geciteerde titel: Eerste letter van binnentitel dat geen lidwoord is.

38.3.2.2. Kapitalisatie Frans: zelfstandig naamwoord

  • Alle zelfstandige naamwoorden: NEEN.

38.3.2.3. Kapitalisatie Frans: persoonsnaam

  • Persoonsnamen (naam en voornamen), geautoriseerd: overname van de officiële, meest gebruikelijke of meest voorkomende vorm van de naam. Bij twijfel of ontbreken van informatie worden lidwoorden en voorzetsels niet gekapitaliseerd.

Bij niet-geautoriseerde persoonsnamen: overname van de kapitalisatie van de titelpagina of uit de publicatie.

Voorbeeld:

  • Charles de Gaulle

  • Meur, Le, Pierre-Yves

  • Jean de La Fontaine

  • Charles Du Cange

  • Bijnamen: JA, behalve lidwoord.

    Voorbeeld:

    • Charles le Chauve

38.3.2.4. Kapitalisatie Frans: geografische namen

  • Enkelvoudige geografische namen: JA. Deze regel is ook van toepassing op namen van hemellichamen en namen van gebouwen.

    Voorbeeld:

    • la Maison Blanche

    • Mars

    • maar: lune, soleil, terre

  • Samengestelde geografische namen: JA, indien eerste lid bestaat uit naam of niet geografisch adjectief. NEEN, als het eerste lid een algemeen begrip is, zoals océan, bois, enz.

    Voorbeeld:

    • Hautes-Alpes

    • Pays-Bas

    • Forêt-Noire

    • mont Blanc

    • océan Pacifique

  • Geografische namen samengesteld met adjectieven afgeleid van landen, volkeren en windstreken: JA, behalve het adjectief.

    Voorbeeld:

    • Indo-Chine française

  • Adjectieven afgeleid van landen, volkeren en windstreken: NEEN

    Voorbeeld:

    • restaurant chinois

    • touriste espagnol

  • Windstreken: NEEN, tenzij in afkortingen en als eigennaam gebruikt.

    Voorbeeld:

    • l'Amérique méridionale

    • Vietnam du Sud

    • le Midi

38.3.2.5. Kapitalisatie Frans: van eigennamen afgeleid

  • Eigennamen gebruikt als soortnamen: NEEN.

    Voorbeeld:

    • une bougie

    • un mécène

  • Van eigenn. afgeleide adj., NIET zelfstandig gebruikt: NEEN.

    Voorbeeld:

    • le peuple allemand

    • la foi luthérienne

  • Van eigennamen afgeleide adj., WEL zelfstandig gebruikt: JA, voor geografische adjectieven, NEEN voor overige.

    Voorbeeld:

    • un Allemand

    • un jésuite

38.3.2.6. Kapitalisatie Frans: talen en dialecten

  • Talen en dialecten: NEEN.

    Voorbeeld:

    • français

    • anversois

38.3.2.7. Kapitalisatie Frans: kalender

  • Dagen en maanden: NEEN.

    Voorbeeld:

    • mars

    • lundi

  • Feestdagen: JA.

    Voorbeeld:

    • Noël

    • Quatorze Juillet

    • Pâques

    • Toussaint

  • Tijdperken en historische gebeurtenissen: JA.

    Voorbeeld:

    • Moyen Age

    • Renaissance

38.3.2.8. Kapitalisatie Frans: titels en waardigheden

  • Titels en waardigheden: NEEN.

    Voorbeeld:

    • le comte de Villedieu

  • Afgekorte voorafgaande titels: JA.

    Voorbeeld:

    • Ct Weil

  • Beleefdheidstermen alleen gebruikt: JA.

    Voorbeeld:

    • Madame

  • Generieke termen van koninklijke of prinselijke waardigheid: NEEN.

    Voorbeeld:

    • le prince Bernhard

    • le roi

  • Honorifieke termen alleenstaand gebruikt of voorafgaand aan de generieke term: JA.

    Voorbeeld:

    • Son Excellence

38.3.2.9. Kapitalisatie Frans: persoonlijk voornaamwoord

  • Persoonlijke voornaamwoorden: NEEN.

38.3.2.10. Kapitalisatie Frans: corporatie

  • Corporaties: Het eerste woord + het eerste zelfstandig naamwoord + een eerste adjectief staand voor het eerste zelfstandig naamwoord of met dit verbonden.

    Voorbeeld:

    • Ecole centrale lyonnaise

    • Communauté européenne économique

    • Vers l'Avenir

    • Etats-Unis

    • la Sublime Porte

    • le Grand-Orient

    • Facultés universitaires Notre-Dame de la Paix [Namur]

Warning

voor uitzonderingen, zie de uitzonderingsregels bij corporaties.

38.3.2.11. Kapitalisatie Frans: stromingen

  • Culturele, maatschappelijke en religieuze stromingen: NEEN.

    Voorbeeld:

    • libéralisme

    • christianisme

    • marxisme

  • Aanhangers van deze stromingen: NEEN.

    Voorbeeld:

    • chrétien

    • kantien

    • calvinistes

38.3.3. Engels

38.3.3.1. Kapitalisatie Engels: titel

  • Eerste letter van zin: JA.

  • Eerste letter van alternatieve titel (ingeleid door , of: ): JA.

  • Geciteerde titel: Eerste letter van binnentitel, als het geen lidwoord is.

    Voorbeeld:

    • Index to the Times

38.3.3.2. Kapitalisatie Engels: zelfstandig naamwoord

  • Alle zelfstandige naamwoorden: NEEN.

38.3.3.3. Kapitalisatie Engels: persoonsnaam

  • Persoonsnamen (naam en voornamen), geautoriseerd: overname van de officiële, meest gebruikelijke of meest voorkomende vorm van de naam. Bij twijfel of ontbreken van informatie worden lidwoorden en voorzetsels niet gekapitaliseerd.

    Bij niet-geautoriseerde persoonsnamen: overname van de kapitalisatie van de titelpagina of uit de publicatie.

  • Bijnamen: JA, behalve lidwoord.

    Voorbeeld:

    • Henry the Bald

38.3.3.4. Kapitalisatie Engels: geografische namen

  • Enkelvoudige geografische namen: JA. Deze regel is ook van toepassing op namen van hemellichamen en namen van gebouwen.

    Voorbeeld:

    • France

    • the White House

    • Jupiter

    • Venus

    • maar: the earth, the sun

  • Samengestelde geografische namen: JA.

    Voorbeeld:

    • Niagara Falls

  • Geogr. namen samengesteld met adj. afgeleid van landen, volkeren en windstreken: JA.

    Voorbeeld:

    • French Sahara

  • Windstreken: NEEN, tenzij als ze als geografische eigennaam worden gebruikt.

    Voorbeeld:

    • in the north of Belgium

    • south Germany

    • maar: East Germany

38.3.3.5. Kapitalisatie Engels: van eigennamen afgeleid

  • Eigennamen gebruikt als soortnamen: NEEN.

    Voorbeeld:

    • a watt

  • Van eigennamen afgeleide adj., NIET zelfstandig gebruikt: JA, indien letterlijk.

    Voorbeeld:

    • French

    • Japanese

    • a Catholic priest

    • maar: indian ink

    • brussels sprouts

  • Van eigennamen afgeleide adj., WEL zelfstandig gebruikt: JA.

    Voorbeeld:

    • a German

    • a Jesuit

38.3.3.6. Kapitalisatie Engels: talen en dialecten

  • Talen: JA.

    Voorbeeld:

    • French

    • Cockney

38.3.3.7. Kapitalisatie Engels: kalender

  • Dagen en maanden: JA.

    Voorbeeld:

    • March

    • Monday

    • maar: summer, autumn

  • Feestdagen: JA.

    Voorbeeld:

    • Christmas

    • Labour Day

  • Tijdperken en historische gebeurtenissen: JA.

    Voorbeeld:

    • Middle Ages

    • Boer War

    • the Hundred Years' war

38.3.3.8. Kapitalisatie Engels: titels en waardigheden

  • Titels en waardigheden: JA, indien voorafgaand.

    Voorbeeld:

    • Earl Spencer

    • Bishop Fisher

    • maar: John Kaye

    • bishop of London

  • Afgekorte voorafgaande titels: JA.

    Voorbeeld:

    • Rev. Smith

  • Beleefdheidstermen alleen gebruikt: JA.

    Voorbeeld:

    • Sir

  • Generieke termen van koninklijke of prinselijke waardigheid: JA, indien voorafgaand.

    Voorbeeld:

    • Queen Victoria

    • queen of Great Britain

  • Honorifieke termen alleenstaand gebruikt of voorafgaand aan de generieke term: JA.

    Voorbeeld:

    • Her Majesty the Queen

38.3.3.9. Kapitalisatie Engels: persoonlijk voornaamwoord

  • Persoonlijke voornaamwoorden: NEEN, behalve I.

38.3.3.10. Kapitalisatie Engels: corporatie

  • Corporaties: zie Nederlands.

    Voorbeeld:

    • Her Majesty's Stationary Office

Warning

voor uitzonderingen, zie de uitzonderingsregels bij corporaties.

38.3.3.11. Kapitalisatie Engels: stromingen

  • Culturele en maatschappelijke stromingen: NEEN.

    Voorbeeld:

    • liberalism

    • rococo

  • Religieuze stromingen: JA.

    Voorbeeld:

    • Christianity

    • Buddhism

  • Aanhangers van culturele en maatschappelijke stromingen: NEEN.

    Voorbeeld:

    • conservative

  • Aanhangers van religieuze stromingen: JA.

    Voorbeeld:

    • Buddhist

    • Roman Catholic

    • Christian

38.3.4. Duits

38.3.4.1. Kapitalisatie Duits: titel

  • Eerste letter van zin: Ja.

  • Eerste letter van alternatieve titel (ingeleid door , of: ): JA.

  • Geciteerde titel: Eerste letter van binnentitel, dat geen lidwoord is.

38.3.4.2. Kapitalisatie Duits: zelfstandig naamwoord

  • Alle zelfstandige naamwoorden: JA.

    Voorbeeld:

    • der grosse Mann

    • das intime Du

38.3.4.3. Kapitalisatie Duits: persoonsnaam

  • Persoonsnamen (naam en voornamen), geautoriseerd: overname van de officiële, meest gebruikelijke of meest voorkomende vorm van de naam. Bij twijfel of ontbreken van informatie worden lidwoorden en voorzetsels niet gekapitaliseerd.

    Bij niet-geautoriseerde persoonsnamen: overname van de kapitalisatie van de titelpagina of uit de publicatie.

  • Bijnamen: JA, behalve lidwoord.

    Voorbeeld:

    • Karel der Grosse

38.3.4.4. Kapitalisatie Duits: geografische namen

  • Enkelvoudige geografische namen: JA. Deze regel is ook van toepassing op namen van hemellichamen en namen van gebouwen.

    Voorbeeld:

    • Deutschland

    • Polarstern

    • Saturnus

    • das Weisse Haus

  • Samengestelde geografische namen: JA.

    Voorbeeld:

    • Schwäbische Gmund

    • Bayerische Wald

  • Geogr. namen samengesteld met adj. afgeleid van landen, volkeren en windstreken: JA, tenzij na -.

    Voorbeeld:

    • Deutsch Ost-afrika

    • Nord-deutschland

    • Nord-karolina

  • Windstreken: JA.

    Voorbeeld:

    • Nord und Süd

    • Nordost

    • NO

38.3.4.5. Kapitalisatie Duits: van eigennamen afgeleid

  • Eigennamen gebruikt als soortnamen: JA.

    Voorbeeld:

    • ein Diesel

  • Van eigennamen afgeleide adj., NIET zelfstandig gebruikt: JA, voor geografische adj. eindigend op -er en adj. gebruikt in letterlijke zin, NEEN, voor overige.

    Voorbeeld:

    • die Schweizer Bürger

    • das deutsche Buch

    • die Grimmschen Märchen

  • Van eigennamen afgeleide adj., WEL zelfstandig gebruikt: JA.

    Voorbeeld:

    • der Deutsche

    • der Kalvinist

38.3.4.6. Kapitalisatie Duits: talen en dialecten

  • Talen: JA.

    Voorbeeld:

    • Deutsch

    • Gotisch

38.3.4.7. Kapitalisatie Duits: kalender

  • Dagen en maanden: JA.

    Voorbeeld:

    • März

    • Montag

  • Feestdagen: Ja.

    Voorbeeld:

    • Weihnachten

    • Ostern

  • Tijdperken en historische gebeurtenissen: JA.

    Voorbeeld:

    • Mittelalter

    • Blitzkrieg

38.3.4.8. Kapitalisatie Duits: titels en waardigheden

  • Titels en waardigheden: Alle zelfstandige naamwoorden.

    Voorbeeld:

    • Geheimrat

    • der geheime Rat

    • Bundeskanzler Merkel

  • Afgekorte voorafgaande titels: NEEN.

    Voorbeeld:

    • dr.med. Klaus

  • Beleefdheidstermen alleen gebruikt: JA.

    Voorbeeld:

    • Herr

  • Generieke termen van koninklijke of prinselijke waardigheid: JA.

    Voorbeeld:

    • Prinz Wallenstein

  • Honorifieke termen alleenstaand gebruikt of voorafgaand aan de generieke term: JA.

    Voorbeeld:

    • Seine Heiligkeit

38.3.4.9. Kapitalisatie Duits: persoonlijk voornaamwoord

  • Persoonlijke voornaamwoorden: NEEN, behalve Ihr, Sie, Ihnen.

38.3.4.10. Kapitalisatie Duits: corporatie

  • Corporaties: Het eerste woord en alle bijvoeglijke en zelfstandige naamwoorden.

    Voorbeeld:

    • Verein Technischer Ingenieure

Warning

voor uitzonderingen, zie de uitzonderingsregels bij corporaties.

38.3.4.11. Kapitalisatie Duits: stromingen

  • Culturele, maatschappelijke en religieuze stromingen: JA.

    Voorbeeld:

    • Christentum

    • Liberalismus

  • Aanhangers van deze stromingen: JA.

    Voorbeeld:

    • Christendemokrat

    • Republikaner

38.3.5. Latijn

38.3.5.1. Kapitalisatie Latijn: titel

  • Eerste letter van zin: JA.

  • Eerste letter van alternatieve titel (ingeleid door , of: ): JA.

  • Geciteerde titel: Eerste letter van binnentitel, dat geen lidwoord is.

38.3.5.2. Kapitalisatie Latijn: zelfstandig naamwoord

  • Alle zelfstandige naamwoorden: NEEN.

38.3.5.3. Kapitalisatie Latijn: persoonsnaam

  • Persoonsnamen (naam en voornamen), geautoriseerd: overname van de officiële, meest gebruikelijke of meest voorkomende vorm van de naam. Bij twijfel of ontbreken van informatie worden lidwoorden en voorzetsels niet gekapitaliseerd.

Bij niet-geautoriseerde persoonsnamen: overname van de kapitalisatie van de titelpagina of uit de publicatie.

Voorbeeld:

  • Marcus Tullius Cicero

  • Bijnamen: JA.

    Voorbeeld:

    • Constantinus Magnus

38.3.5.4. Kapitalisatie Latijn: geografische namen

  • Enkelvoudige geografische namen: JA.

    Voorbeeld:

    • Alpes

    • Gallia

  • Samengestelde geografische namen: JA, behalve geografische generieke termen.

    Voorbeeld:

    • mare Erythraeum

    • mons Jura

    • Pyrenaei montes

    • Gallia Cisalpina

    • Alpes Maritimae

  • Geogr. namen samengesteld met adj. afgeleid van landen, volkeren en windstreken: JA, behalve het adjectief afgeleid van een windstreek.

    Voorbeeld:

    • Gallia Narbonensis

    • Gallia Belgica

    • Alpes Maritimae

    • Britannia septentrionalis

  • Windstreken: NEEN.

    Voorbeeld:

    • septentriones

    • oriens

38.3.5.5. Kapitalisatie Latijn: van eigennamen afgeleid

  • Eigennamen gebruikt als soortnamen: JA.

    Voorbeeld:

    • Maecenates

  • Van eigennamen afgeleide adj., NIET zelfstandig gebruikt: JA.

    Voorbeeld:

    • Aegyptius

    • Graecus

  • Van eigennamen afgeleide adj., WEL zelfstandig gebruikt: JA.

    Voorbeeld:

    • Aegyptius

    • Graecus

38.3.5.6. Kapitalisatie Latijn: talen

  • Talen: JA.

    Voorbeeld:

    • Graecum

    • Latinum

38.3.5.7. Kapitalisatie Latijn: kalender

  • Dagen en maanden: JA, ook als adjectief.

    Voorbeeld:

    • Nonalis

    • Nonae

  • Feestdagen: JA.

    Voorbeeld:

    • Saturnalia

    • Dionysia

38.3.5.8. Kapitalisatie Latijn: titels en waardigheden

  • Titels en waardigheden: NEEN.

    Voorbeeld:

    • consul

    • praetor

    • pontifex maximus

  • Afgekorte voorafgaande titels: NEEN.

    Voorbeeld:

    • cos.

    • coss.

  • Beleefdheidstermen alleen gebruikt: JA.

    Voorbeeld:

    • Domine

    • Domina

  • Generieke termen van koninklijke of prinselijke waardigheid: NEEN.

    Voorbeeld:

    • rex Numa Pompilius

    • rex Tarquinius Superbus

  • Honorifieke termen alleenstaand gebruikt of voorafgaand aan de generieke term: JA.

    Voorbeeld:

    • Sanctissimus

    • Altissimus

38.3.5.9. Kapitalisatie Latijn: persoonlijk voornaamwoord

  • Persoonlijke voornaamwoorden: NEEN.

    Voorbeeld:

    • ego

    • tu

    • vobis

38.3.5.10. Kapitalisatie Latijn: corporatie

  • Corporaties: Het eerste woord en alle bijvoeglijke en zelfstandige naamwoorden.

    Voorbeeld:

    • Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum

    • Societas Biologica Belgica

Warning

voor uitzonderingen, zie de uitzonderingsregels bij corporaties.

38.3.6. Spaans

38.3.6.1. Kapitalisatie Spaans: titel

  • Eerste letter van zin: JA.

  • Eerste letter van alternatieve titel (ingeleid door , of: ): JA.

  • Geciteerde titel: Eerste letter van binnentitel dat geen lidwoord is.

38.3.6.2. Kapitalisatie Spaans: zelfstandig naamwoord

  • Alle zelfstandige naamwoorden: NEEN.

38.3.6.3. Kapitalisatie Spaans: persoonsnaam

  • Persoonsnamen (naam en voornamen), geautoriseerd: overname van de officiële, meest gebruikelijke of meest voorkomende vorm van de naam. Bij twijfel of ontbreken van informatie worden lidwoorden en voorzetsels niet gekapitaliseerd.

Bij niet-geautoriseerde persoonsnamen: overname van de kapitalisatie van de titelpagina of uit de publicatie.

Voorbeeld:

  • Sciullo, Di, Anna Maria

  • Bijnamen: JA, behalve lidwoord.

    Voorbeeld:

    • Carlos el Calvo

38.3.6.4. Kapitalisatie Spaans: geografische namen

  • Enkelvoudige geografische namen: JA. Deze regel is ook van toepassing op namen van hemellichamen en namen van gebouwen.

    Voorbeeld:

    • España

    • Plaza Mayor

    • Osa Mayor

    • la Casa Blanca

    • maar: el sol, la luna, la tierra

  • Samengestelde geografische namen: JA.

  • Geogr. namen samengesteld met adj. afgeleid van landen, volkeren en windstreken: JA, behalve het adjectief.

    Voorbeeld:

    • Europa latina

  • Windstreken: NEEN, tenzij in afkortingen en als eigennaam gebruikt.

    Voorbeeld:

    • el Norte

    • el norte de España

38.3.6.5. Kapitalisatie Spaans: van eigennamen afgeleid

  • Eigennamen gebruikt als soortnamen: NEEN.

    Voorbeeld:

    • un mecenas

  • Van eigenn. afgeleide adj., NIET zelfstandig gebruikt: NEEN.

    Voorbeeld:

    • española

  • Van eigennamen afgeleide adj., WEL zelfstandig gebruikt: NEEN.

    Voorbeeld:

    • los franceses

38.3.6.6. Kapitalisatie Spaans: talen en dialecten

  • Talen: NEEN.

    Voorbeeld:

    • español

    • catalán

    • inglés

38.3.6.7. Kapitalisatie Spaans: kalender

  • Dagen en maanden: NEEN.

    Voorbeeld:

    • martes

  • Feestdagen: JA.

    Voorbeeld:

    • la Navidad

  • Tijdperken en historische gebeurtenissen: JA.

    Voorbeeld:

    • Edad Media

    • Reconquista

    • la Guerra Mundial

38.3.6.8. Kapitalisatie Spaans: titels en waardigheden

  • Titels en waardigheden: NEEN.

    Voorbeeld:

    • don Pablo

  • Afgekorte voorafgaande titels: JA.

  • Beleefdheidstermen alleen gebruikt: NEEN, tenzij afgekort.

    Voorbeeld:

    • senor

    • Sr.

  • Generieke termen van koninklijke of prinselijke waardigheid: NEEN.

    Voorbeeld:

    • el rey Alfonso

    • el rey

  • Honorifieke termen alleenstaand gebruikt of voorafgaand aan de generieke term: JA, indien het voorafgegaan wordt door Su - Vuestia.

    Voorbeeld:

    • Su Majestad

    • Su Majestad el Rey

38.3.6.9. Kapitalisatie Spaans: persoonlijk voornaamwoord

  • Persoonlijke voornaamwoorden: NEEN, behalve Vd., (Ud., Uds.).

38.3.6.10. Kapitalisatie Spaans: corporatie

  • Corporaties: Het eerste woord en alle bijvoeglijke en zelfstandige naamwoorden.

    Voorbeeld:

    • Consejo Superior de Investigaciones Cientifica

    • Comisión Permanente de la Asociación de la Lengua Española

Warning

voor uitzonderingen, zie de uitzonderingsregels bij corporaties.

38.3.6.11. Kapitalisatie Spaans: stromingen

  • Culturele, maatschappelijke en religieuze stromingen: NEEN.

    Voorbeeld:

    • el liberalismo

    • el christianismo

    • el barroco

  • Aanhangers van deze stromingen: NEEN.

    Voorbeeld:

    • los católicos

    • los socialistas

38.3.7. Portugees

38.3.7.1. Kapitalisatie Portugees: titel

  • Eerste letter van zin: JA.

  • Eerste letter van alternatieve titel (ingeleid door , of: ): JA.

  • Geciteerde titel: Eerste letter van binnentitel dat geen lidwoord is.

38.3.7.2. Kapitalisatie Portugees: zelfstandig naamwoord

  • Alle zelfstandige naamwoorden: NEEN.

38.3.7.3. Kapitalisatie Portugees: persoonsnaam

  • Persoonsnamen (naam en voornamen), geautoriseerd: overname van de officiële, meest gebruikelijke of meest voorkomende vorm van de naam. Bij twijfel of ontbreken van informatie worden lidwoorden en voorzetsels niet gekapitaliseerd.

    Bij niet-geautoriseerde persoonsnamen: overname van de kapitalisatie van de titelpagina of uit de publicatie.

  • Bijnamen: JA, behalve lidwoord.

    Voorbeeld:

    • Pedro o Cru

38.3.7.4. Kapitalisatie Portugees: geografische namen

  • Enkelvoudige geografische namen: JA.

    Voorbeeld:

    • Portugal

  • Samengestelde geografische namen: JA.

    Voorbeeld:

    • Rio de Janeiro

    • Santa Cruz

  • Geogr. namen samengesteld met adj. afgeleid van landen, volkeren en windstreken: JA, behalve het adjectief.

    Voorbeeld:

    • Africa portuguêsa

  • Windstreken: Neen, tenzij in afkortingen en als eigennaam gebruikt.

38.3.7.5. Kapitalisatie Portugees: van eigennamen afgeleid

  • Eigennamen gebruikt als soortnamen: NEEN.

  • Van eigennamen afgeleide adj., NIET zelfstandig gebruikt: NEEN.

Voorbeeld:

  • a mulher portuguêsa

  • Van eigennamen afgeleide adj., WEL zelfstandig gebruikt: JA.

    Voorbeeld:

    • os Alemâes

38.3.7.6. Kapitalisatie Portugees: talen

  • Talen: JA.

    Voorbeeld:

    • Português

38.3.7.7. Kapitalisatie Portugees: kalender

  • Dagen: NEEN, behalve Sabado en Domingo.

  • Maanden: JA.

    Voorbeeld:

    • Abril

  • Feestdagen: JA.

    Voorbeeld:

    • Natal

38.3.7.8. Kapitalisatie Portugees: titels en waardigheden

  • Titels en waardigheden: NEEN.

    Voorbeeld:

    • o duque de Caxias

  • Afgekorte voorafgaande titels: NEEN.

    Voorbeeld:

    • o prof. Costa

  • Beleefdheidstermen alleen gebruikt: JA.

    Voorbeeld:

    • Senhor

  • Generieke termen van koninklijke of prinselijke waardigheid: NEEN, tenzij zelfstandig gebruikt.

    Voorbeeld:

    • o rei Manuel

    • o Rei

  • Honorifieke termen alleenstaand gebruikt of voorafgaand aan de generieke term: NEEN.

    Voorbeeld:

    • o sua Excelência

38.3.7.9. Kapitalisatie Portugees: persoonlijk voornaamwoord

  • Persoonlijke voornaamwoorden: NEEN.

    Voorbeeld:

    • eu

38.3.7.10. Kapitalisatie Portugees: corporatie

  • Corporaties: Het eerste woord en alle bijvoeglijke en zelfstandige naamwoorden.

    Voorbeeld:

    • Centro de Estudos Portuguêsa

    • Livraria Acadêmia

Warning

voor uitzonderingen, zie de uitzonderingsregels bij corporaties.

38.3.8. Italiaans

38.3.8.1. Kapitalisatie Italiaans: titel

  • Eerste letter van zin: JA.

  • Eerste letter van alternatieve titel (ingeleid door , of: ): JA.

  • Geciteerde titel: Eerste letter van binnentitel dat geen lidwoord is.

38.3.8.2. Kapitalisatie Italiaans: zelfstandig naamwoord

  • Alle zelfstandige naamwoorden: NEEN.

38.3.8.3. Kapitalisatie Italiaans: persoonsnaam

  • Persoonsnamen (naam en voornamen), geautoriseerd: overname van de officiële, meest gebruikelijke of meest voorkomende vorm van de naam. Bij twijfel of ontbreken van informatie worden lidwoorden en voorzetsels niet gekapitaliseerd.

Bij niet-geautoriseerde persoonsnamen: overname van de kapitalisatie van de titelpagina of uit de publicatie.

Voorbeeld:

  • Giuseppe De Rossi

  • Poli, De, Dino

  • Camillo, conte di Cavour

  • Bijnamen: JA, behalve lidwoord.

    Voorbeeld:

    • Lorenzo il Magnifico

38.3.8.4. Kapitalisatie Italiaans: geografische namen

  • Enkelvoudige geografische namen: JA.

    Voorbeeld:

    • Streken: bv. het westen: l'Occidente

    • Namen van sterren en planeten: Mercurio, Giove, la Terra

  • Samengestelde geografische namen: JA.

    Voorbeeld:

    • Paesi Bassi

  • Geogr. namen samengesteld met adj. afgeleid van landen, volkeren en windstreken: JA, behalve het adjectief.

    Voorbeeld:

    • India britannica

  • Windstreken: NEEN, tenzij in afkortingen en als eigennaam gebruikt.

38.3.8.5. Kapitalisatie Italiaans: van eigennamen afgeleid

  • Eigennamen gebruikt als soortnamen: NEEN, behalve voor eeuw.

    Voorbeeld:

    • un tartuffo

    • il Cinquecento

  • Van eigenn. afgeleide adj., NIET zelfstandig gebruikt: NEEN.

    Voorbeeld:

    • francese

  • Van eigennamen afgeleide adj., WEL zelfstandig gebruikt: JA voor geografische adj.; NEEN voor overige.

    Voorbeeld:

    • gli Italiani

    • un gesuita

38.3.8.6. Kapitalisatie Italiaans: talen

  • Talen: NEEN.

    Voorbeeld:

    • italiano

38.3.8.7. Kapitalisatie Italiaans: kalender

  • Dagen en maanden: NEEN.

    Voorbeeld:

    • marzo

    • lunedì

  • Feestdagen: JA.

    Voorbeeld:

    • Natale

    • Pasqua

    • Epifania

  • Tijdperken en historische gebeurtenissen: JA.

    Voorbeeld:

    • il Cinquecento

    • gli anni Sessanta

    • la Riforma

    • il Medioevo

    • la Resistenza

38.3.8.8. Kapitalisatie Italiaans: titels en waardigheden

  • Titels en waardigheden: NEEN.

  • Afgekorte voorafgaande titels: NEEN.

    Voorbeeld:

    • il prof. Titeca

  • Beleefdheidstermen alleen gebruikt: NEEN.

    Voorbeeld:

    • signore

  • Generieke termen van koninklijke of prinselijke waardigheid: NEEN, tenzij zelfstandig gebruikt.

    Voorbeeld:

    • il re Alfonso

    • il Re

    • il Ministro

    • il Papa

    • il Presidente

  • Honorifieke termen alleenstaand gebruikt of voorafgaand aan de generieke term: JA.

    Voorbeeld:

    • Sua Altezza

38.3.8.9. Kapitalisatie Italiaans: persoonlijk voornaamwoord

  • Persoonlijke voornaamwoorden: NEEN, behalve Ella, Lei, Loro (als U-vorm).

38.3.8.10. Kapitalisatie Italiaans: corporatie

  • Corporaties: Het eerste woord + het tweede woord indien volgend op Regia, Papale en dgl.

    Voorbeeld:

    • Biblioteca nazionale

    • Regia Accademia delle scienze

    • Ministero del Tesoro

    • Borsa di Milano

    • Senato

Warning

voor uitzonderingen, zie de uitzonderingsregels bij corporaties.

38.3.9. Scandinavisch

38.3.9.1. Kapitalisatie Scandinavisch: titel

  • Eerste letter van zin: JA.

  • Eerste letter van alternatieve titel (ingeleid door , of: ):JA.

  • Geciteerde titel: EERSTE letter van binnentitel, dat geen lidwoord is.

38.3.9.2. Kapitalisatie Scandinavisch: zelfstandig naamwoord

  • Alle zelfstandige naamwoorden: NEEN.

38.3.9.3. Kapitalisatie Scandinavisch: persoonsnaam

  • Persoonsnamen (naam en voornamen), geautoriseerd: overname van de officiële, meest gebruikelijke of meest voorkomende vorm van de naam. Bij twijfel of ontbreken van informatie worden lidwoorden en voorzetsels niet gekapitaliseerd.

    Bij niet-geautoriseerde persoonsnamen: overname van de kapitalisatie van de titelpagina of uit de publicatie.

  • Bijnamen: JA, behalve lidwoord.

38.3.9.4. Kapitalisatie Scandinavisch: geografische namen

  • Enkelvoudige geografische namen: JA.

  • Samengestelde geografische namen: JA.

  • Geogr. namen samengesteld met adj. afgeleid van landen, volkeren en windstreken: JA.

    Voorbeeld:

    • Belgisk Kongo

  • Windstreken: NEEN, tenzij in afkortingen en als eigennaam gebruikt.

38.3.9.5. Kapitalisatie Scandinavisch: van eigennamen afgeleid

  • Eigennamen gebruikt als soortnamen: NEEN.

  • Van eigennamen afgeleide adj., NIET zelfstandig gebruikt: NEEN.

    Voorbeeld:

    • danske selskab

  • Van eigennamen afgeleide adj., WEL zelfstandig gebruikt: NEEN.

38.3.9.6. Kapitalisatie Scandinavisch: talen

  • Talen: NEEN.

    Voorbeeld:

    • tysk

38.3.9.7. Kapitalisatie Scandinavisch: kalender

  • Dagen en maanden: NEEN.

    Voorbeeld:

    • marts

    • mandag

  • Feestdagen: NEEN.

    Voorbeeld:

    • jul

38.3.9.8. Kapitalisatie Scandinavisch: titels en waardigheden

  • Titels en waardigheden: NEEN.

  • Afgekorte voorafgaande titels: NEEN.

    Voorbeeld:

    • bisp

  • Beleefdheidstermen alleen gebruikt: NEEN.

  • Generieke termen van koninklijke of prinselijke waardigheid: NEEN.

  • Honorifieke termen alleenstaand gebruikt of voorafgaand aan de generieke term: JA.

    Voorbeeld:

    • Hans Majestet

38.3.9.9. Kapitalisatie Scandinavisch: persoonlijk voornaamwoord

  • Persoonlijke voornaamwoorden: NEEN.

38.3.9.10. Kapitalisatie Scandinavisch: corporatie

  • Corporaties: Het eerste woord en het woord volgend op een adj. dat "Koninklijke" betekent.

    Voorbeeld:

    • Danske videnskaberne selskab

    • Norske kirke

    • Kongelige Bibliothek

    • Kunglige Automobil klubben

Warning

voor uitzonderingen, zie de uitzonderingsregels bij corporaties.

38.3.10. Andere talen

Voor de kapitalisatie van andere talen dan hier opgesomd worden de richtlijnen van de RDA Toolkit gevolgd.