38. Appendix - Kapitalisatieregels
38.1. Kapitalisatie persoonsnamen: algemene regels
Algemene regel
Bij geautoriseerde persoonsnamen wordt de officiële, meest gebruikelijke of meest voorkomende vorm van de naam overgenomen. Als er geen uitsluitsel kan gevonden worden (onduidelijke informatie of geen informatie), worden alle voorzetsels en lidwoorden met kleine letter ingevoerd.
Bij niet-geautoriseerde persoonsnamen wordt de kapitalisatie van de titelpagina of uit de publicatie overgenomen. Als er in de publicatie geen uitsluitsel kan gevonden worden (onduidelijke informatie of geen informatie) worden alle voorzetsels en lidwoorden met kleine letter overgenomen.
Het voorkomen van afwijkende kapitalisatie in de familienaam is, op zich, geen reden om een authority record aan te maken.
Conclusie
Alleen een authority record autoriseert de kapitalisatie.
Bij niet-geautoriseerde namen kan het zijn dat voorzetsels, lidwoorden van een familienaam op verschillende wijze gekapitaliseerd worden, afhankelijk van wat er in de publicatie gevonden wordt.
38.2. Kapitalisatie corporaties: algemene regels
De kapitalisatieregels voor corporaties staan hieronder beschreven per taal.
Uitzondering
Indien de kapitalisatie van een corporatie afwijkt van deze regels omdat de organisatie dit gewild heeft om een eigen woordbeeld te creëren, dan worden de kapitalisatie en de spelling overgenomen van de organisatie.
Deze uitzondering stoelt op het donorprincipe. Dat principe respecteert de kapitalisatie en de spelling die in de taal van herkomst gebruikt wordt of die de oprichter, de ontwerper of de eigenaar van een instelling of merk heeft gekozen (cfr. De Nederlandse Taalunie).
Deze uitzondering impliceert ook dat in deze gevallen afgeweken kan worden van de regel waardoor we letterwoorden steeds in hoofdletters en aaneengesloten opnemen (d.w.z. zonder spaties of punten).
Voorbeeld:
deSingel
Mu.ZEE
FED. Ho.Re.Ca Vlaanderen
CVAa
M HKA [Antwerpen]
38.3. Kapitalisatieregels per taal
38.3.1. Nederlands
38.3.1.1. Kapitalisatie Nederlands: titel
Eerste letter van zin: JA. Als echter de zin met een apostrof begint, krijgt het daaropvolgende volledige woord de hoofdletter.
Voorbeeld:
In de achteruitkijkspiegel
's Morgens jagen, 's middags vissen
'k Heb menig menig uur bij u gesleten en genoten
M'n duifje wat wil je nog meer
Als de zin met een cijfer of een symbool begint, wordt het eerstvolgende woord met kleine letters geschreven.
Voorbeeld:
008 in de knoei
+ is het plus-teken
Eerste letter van alternatieve titel (ingeleid door , of: ): JA.
Voorbeeld:
Den avonturier, of: De wispelturige levensloop
Geciteerde titel: de eerste letter van binnentitel, als het geen lidwoord is.
Voorbeeld:
Appendix bij de Dialectatlas
38.3.1.2. Kapitalisatie Nederlands: zelfstandig naamwoord
Alle zelfstandige naamwoorden: NEEN.
38.3.1.3. Kapitalisatie Nederlands: persoonsnaam
Persoonsnamen (naam en voornamen), geautoriseerd: overname van de officiële, meest gebruikelijke of meest voorkomende vorm van de naam. Bij twijfel of ontbreken van informatie worden lidwoorden en voorzetsels niet gekapitaliseerd.
Bij niet-geautoriseerde persoonsnamen: overname van de kapitalisatie van de titelpagina of uit de publicatie.
Voorbeeld:
Belser, De, Raymond
hee, Van, Myriam
Vries, de, Anne
Berg, van den, Jan
Bijnamen: JA, behalve lidwoord.
Voorbeeld:
Karel de Grote
Onze Lieve Vrouw
Onze Heer Jezus Christus
38.3.1.4. Kapitalisatie Nederlands: geografische namen
Enkelvoudige geografische namen: JA. Dit geldt voor plaatsen, streken, landen, bergen, rivieren, woestijnen en hemellichamen.
Voorbeeld:
België
Alpen
Poolster
Rijn
Sahara
Samengestelde geografische namen: JA.
Voorbeeld:
Hollands Diep
Sas van Gent
Zuid-Afrika
Afleidingen op basis van aardrijkskundige namen: JA.
Voorbeeld:
West-Duits
Zuid-Afrikaans
Nederlands
Nieuw Guinea
Franstalig
de Scheldeoevers
een Braziliaan
Windstreken: NEEN.
Voorbeeld:
het zuiden
het noorden van Duitsland
Geografisch, economisch of politiek gebied: JA, afgeleide vorm ervan: NEEN.
Voorbeeld:
het hoge Noorden
de oosterse keuken
Naam van een windstreek is deel van een aardrijkskundige naam: JA.
Voorbeeld:
Zuid-Afrika
Zuidoost-Vlaanderen (het zuidoosten van Vlaanderen)
Zuid-Oost-Vlaanderen (het zuiden van provincie Oost-Vlaanderen)
Naam van een bevolkingsgroep of een lid daarvan, afgeleid van een aardrijkskundige naam: JA.
Voorbeeld:
een Groningse
een Palestijn
de Kelten
een Eskimo
Koerdisch
Overkoepelende term voor etnische groepen: NEEN.
Voorbeeld:
een indiaanse
een bedoeïen
islamitisch
38.3.1.5. Kapitalisatie Nederlands: van eigennamen afgeleid
Eigennamen gebruikt als soortnamen: NEEN.
Voorbeeld:
freudiaans
marxisme
victoriaans
montignaccen
Naam van een persoon wordt ongewijzigd gebruikt om een voorwerp te benoemen: NEEN.
Voorbeeld:
een colbert
een diesel
Voorwerp is het product van de arbeid of creativiteit van de genoemde persoon (schilderijen, boeken, kledingstukken, persoonsnaam als merknaam): JA.
Voorbeeld:
een Rembrandt
de Nobelprijs
een Armani
een Mondriaan
Persoonsnamen die zijn gegeven aan schepen of andere voertuigen: JA.
Voorbeeld:
de Mercator
een Mercedes
Samenstelling met een persoonsnaam: JA. Maar zie ook: Namen van ziektes.
Voorbeeld:
een Shakespearedrama
een Dylanplaat
een Picassofan
Ziektebenamingen met een persoonsnaam: NEE, naar analogie met de regel dat de ziektebenamingen altijd met een kleine letter worden geschreven (windpokken, kinkhoest); TENZIJ in de combinatie ziekte van, of syndroom van
Voorbeeld:
alzheimerziekte
aspergersyndroom
maar: de ziekte van Alzheimer
Instelling of merk genoemd naar een persoon: JA.
Voorbeeld:
de Van Goghtentoonstelling
een Philipslamp
Verband met de persoon afgezwakt: NEEN.
Voorbeeld:
beatlehaar
molotovcocktail
Samenstellingen met de naam van een uitvinder of ontdekker: NEEN.
Voorbeeld:
berlitzmethode
coopertest
dieselmotor
montessorionderwijs
fröbelschool
brailleschrift
Naam wordt los gebruikt om expliciet naar de uitvinder of ontdekker te verwijzen: JA.
Voorbeeld:
het downsyndroom
het syndroom van Down
een alzheimerpatiënt
de ziekte van Alzheimer
Van eigennamen afgeleide adjectieven, NIET zelfstandig gebruikt: JA, voor geografische adjectieven en adjectieven gebruikt in een letterlijke zin.
Voorbeeld:
Japanse taal
een katholieke missie
de Katholieke kerk
het Homerische epos
een homerische discussie
Van eigennamen afgeleide adjectieven, WEL zelfstandig gebruikt: JA voor geografische adjectieven, NEEN voor de overige.
Voorbeeld:
het Duits
een benedictijn
38.3.1.6. Kapitalisatie Nederlands: talen en dialecten
Talen en dialecten: JA.
Voorbeeld:
het Frans
het Antwerps
het Standaardnederlands
het West-Vlaams
het Belgisch-Nederlands
het Middelnederlands
het Hoogduits
Verbogen vormen, samenstellingen en afleidingen: JA.
Voorbeeld:
Duitse romans
Middelnederlandse poëzie
Nederlandstalige kranten
Franssprekende toeristen
on-Nederlands
oer-Engels
38.3.1.7. Kapitalisatie Nederlands: kalender
Dagen, maanden en indeling van de tijd: NEEN.
Voorbeeld:
maart
maandag
lente
de advent
de ramadan
Feestdagen: JA.
Opmerking: namen van feestdagen worden met een hoofdletter geschreven, maar samenstellingen met deze namen niet.
Voorbeeld:
Kerstmis
Hemelvaart
Pasen
Suikerfeest
Moederdag
kerstnacht
nieuwjaarsdag
nieuwjaarsavond
hemelvaartsdag
oudejaarsavond
Historische periodes: NEEN.
Voorbeeld:
de middeleeuwen
het mesolithicum
Historische gebeurtenissen: JA.
Voorbeeld:
de Tweede Wereldoorlog
de Anjerrevolutie
de Golfoorlog
38.3.1.8. Kapitalisatie Nederlands: titels en waardigheden
Titels en waardigheden: NEEN.
Voorbeeld:
de minister-president
de minister van Binnenlandse Zaken
Afgekorte voorafgaande titels: NEEN.
Voorbeeld:
dr. Janssens
ds. Gremdaat
prof.dr.J. Gobelijn
professor Gobelijn
em.prof.dr.J.J. Aerts
Beleefdheidstermen alleen gebruikt: JA.
Voorbeeld:
De Heer
Mevrouw
Generieke termen van koninklijke of prinselijke waardigheid: NEEN, tenzij zelfstandig gebruikt.
Voorbeeld:
koningin Fabiola
paus Leo XIII
de Koning
Hare Majesteit
Honorifieke termen alleenstaand gebruikt of voorafgaand aan de generieke term: JA.
Voorbeeld:
Z.H. de Paus
Namen voor een heilig persoon of een heilig begrip: JA.
Voorbeeld:
God
het Opperwezen
de Heilige Maagd (maar: de heilige Thomas)
het Koninkrijk Gods
Namen van heilige personen of heilige begrippen, in samenstellingen met deze woorden: JA. Als een dergelijk woord niet (meer) naar een heilig persoon of begrip verwijst: NEEN. Afleidingen: NEEN.
Voorbeeld:
Allah, Gij zijt groot
goddelijk
messiaans
een christusdoorn
een sint-bernardshond
38.3.1.9. Kapitalisatie Nederlands: persoonlijk voornaamwoord
Persoonlijke voornaamwoorden: NEEN.
Voorbeeld:
ik
38.3.1.10. Kapitalisatie Nederlands: corporatie
Corporaties: het eerste woord en alle bijvoeglijke en zelfstandige naamwoorden.
Voorbeeld:
Ministerie van Nationale Opvoeding
Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde
De Sikkel
Commerciële en Technische Dienst
Warning
voor uitzonderingen, zie de uitzonderingsregels bij corporaties.
38.3.1.11. Kapitalisatie Nederlands: stromingen
Culturele, maatschappelijke, religieuze en artistieke stromingen: NEEN.
Voorbeeld:
liberalisme
christendom
beatgeneratie
de islam
jugendstil
dadaïsme
Aanhangers van deze stromingen: NEEN.
Voorbeeld:
rooms-katholieken
liberalen
een protestant
een socialist
Beoefenaars van godsdiensten: NEEN.
Voorbeeld:
de paus (cfr. in de zin: we hebben de paus niet gezien)
een jezuïet
38.3.2. Frans
38.3.2.1. Kapitalisatie Frans: titel
Eerste letter van zin: JA.
Eerste letter van alternatieve titel (ingeleid door , of: ): JA.
Geciteerde titel: Eerste letter van binnentitel dat geen lidwoord is.
38.3.2.2. Kapitalisatie Frans: zelfstandig naamwoord
Alle zelfstandige naamwoorden: NEEN.
38.3.2.3. Kapitalisatie Frans: persoonsnaam
Persoonsnamen (naam en voornamen), geautoriseerd: overname van de officiële, meest gebruikelijke of meest voorkomende vorm van de naam. Bij twijfel of ontbreken van informatie worden lidwoorden en voorzetsels niet gekapitaliseerd.
Bij niet-geautoriseerde persoonsnamen: overname van de kapitalisatie van de titelpagina of uit de publicatie.
Voorbeeld:
Charles de Gaulle
Meur, Le, Pierre-Yves
Jean de La Fontaine
Charles Du Cange
Bijnamen: JA, behalve lidwoord.
Voorbeeld:
Charles le Chauve
38.3.2.4. Kapitalisatie Frans: geografische namen
Enkelvoudige geografische namen: JA. Deze regel is ook van toepassing op namen van hemellichamen en namen van gebouwen.
Voorbeeld:
la Maison Blanche
Mars
maar: lune, soleil, terre
Samengestelde geografische namen: JA, indien eerste lid bestaat uit naam of niet geografisch adjectief. NEEN, als het eerste lid een algemeen begrip is, zoals océan, bois, enz.
Voorbeeld:
Hautes-Alpes
Pays-Bas
Forêt-Noire
mont Blanc
océan Pacifique
Geografische namen samengesteld met adjectieven afgeleid van landen, volkeren en windstreken: JA, behalve het adjectief.
Voorbeeld:
Indo-Chine française
Adjectieven afgeleid van landen, volkeren en windstreken: NEEN
Voorbeeld:
restaurant chinois
touriste espagnol
Windstreken: NEEN, tenzij in afkortingen en als eigennaam gebruikt.
Voorbeeld:
l'Amérique méridionale
Vietnam du Sud
le Midi
38.3.2.5. Kapitalisatie Frans: van eigennamen afgeleid
Eigennamen gebruikt als soortnamen: NEEN.
Voorbeeld:
une bougie
un mécène
Van eigenn. afgeleide adj., NIET zelfstandig gebruikt: NEEN.
Voorbeeld:
le peuple allemand
la foi luthérienne
Van eigennamen afgeleide adj., WEL zelfstandig gebruikt: JA, voor geografische adjectieven, NEEN voor overige.
Voorbeeld:
un Allemand
un jésuite
38.3.2.6. Kapitalisatie Frans: talen en dialecten
Talen en dialecten: NEEN.
Voorbeeld:
français
anversois
38.3.2.7. Kapitalisatie Frans: kalender
Dagen en maanden: NEEN.
Voorbeeld:
mars
lundi
Feestdagen: JA.
Voorbeeld:
Noël
Quatorze Juillet
Pâques
Toussaint
Tijdperken en historische gebeurtenissen: JA.
Voorbeeld:
Moyen Age
Renaissance
38.3.2.8. Kapitalisatie Frans: titels en waardigheden
Titels en waardigheden: NEEN.
Voorbeeld:
le comte de Villedieu
Afgekorte voorafgaande titels: JA.
Voorbeeld:
Ct Weil
Beleefdheidstermen alleen gebruikt: JA.
Voorbeeld:
Madame
Generieke termen van koninklijke of prinselijke waardigheid: NEEN.
Voorbeeld:
le prince Bernhard
le roi
Honorifieke termen alleenstaand gebruikt of voorafgaand aan de generieke term: JA.
Voorbeeld:
Son Excellence
38.3.2.9. Kapitalisatie Frans: persoonlijk voornaamwoord
Persoonlijke voornaamwoorden: NEEN.
38.3.2.10. Kapitalisatie Frans: corporatie
Corporaties: Het eerste woord + het eerste zelfstandig naamwoord + een eerste adjectief staand voor het eerste zelfstandig naamwoord of met dit verbonden.
Voorbeeld:
Ecole centrale lyonnaise
Communauté européenne économique
Vers l'Avenir
Etats-Unis
la Sublime Porte
le Grand-Orient
Facultés universitaires Notre-Dame de la Paix [Namur]
Warning
voor uitzonderingen, zie de uitzonderingsregels bij corporaties.
38.3.2.11. Kapitalisatie Frans: stromingen
Culturele, maatschappelijke en religieuze stromingen: NEEN.
Voorbeeld:
libéralisme
christianisme
marxisme
Aanhangers van deze stromingen: NEEN.
Voorbeeld:
chrétien
kantien
calvinistes
38.3.3. Engels
38.3.3.1. Kapitalisatie Engels: titel
Eerste letter van zin: JA.
Eerste letter van alternatieve titel (ingeleid door , of: ): JA.
Geciteerde titel: Eerste letter van binnentitel, als het geen lidwoord is.
Voorbeeld:
Index to the Times
38.3.3.2. Kapitalisatie Engels: zelfstandig naamwoord
Alle zelfstandige naamwoorden: NEEN.
38.3.3.3. Kapitalisatie Engels: persoonsnaam
Persoonsnamen (naam en voornamen), geautoriseerd: overname van de officiële, meest gebruikelijke of meest voorkomende vorm van de naam. Bij twijfel of ontbreken van informatie worden lidwoorden en voorzetsels niet gekapitaliseerd.
Bij niet-geautoriseerde persoonsnamen: overname van de kapitalisatie van de titelpagina of uit de publicatie.
Bijnamen: JA, behalve lidwoord.
Voorbeeld:
Henry the Bald
38.3.3.4. Kapitalisatie Engels: geografische namen
Enkelvoudige geografische namen: JA. Deze regel is ook van toepassing op namen van hemellichamen en namen van gebouwen.
Voorbeeld:
France
the White House
Jupiter
Venus
maar: the earth, the sun
Samengestelde geografische namen: JA.
Voorbeeld:
Niagara Falls
Geogr. namen samengesteld met adj. afgeleid van landen, volkeren en windstreken: JA.
Voorbeeld:
French Sahara
Windstreken: NEEN, tenzij als ze als geografische eigennaam worden gebruikt.
Voorbeeld:
in the north of Belgium
south Germany
maar: East Germany
38.3.3.5. Kapitalisatie Engels: van eigennamen afgeleid
Eigennamen gebruikt als soortnamen: NEEN.
Voorbeeld:
a watt
Van eigennamen afgeleide adj., NIET zelfstandig gebruikt: JA, indien letterlijk.
Voorbeeld:
French
Japanese
a Catholic priest
maar: indian ink
brussels sprouts
Van eigennamen afgeleide adj., WEL zelfstandig gebruikt: JA.
Voorbeeld:
a German
a Jesuit
38.3.3.6. Kapitalisatie Engels: talen en dialecten
Talen: JA.
Voorbeeld:
French
Cockney
38.3.3.7. Kapitalisatie Engels: kalender
Dagen en maanden: JA.
Voorbeeld:
March
Monday
maar: summer, autumn
Feestdagen: JA.
Voorbeeld:
Christmas
Labour Day
Tijdperken en historische gebeurtenissen: JA.
Voorbeeld:
Middle Ages
Boer War
the Hundred Years' war
38.3.3.8. Kapitalisatie Engels: titels en waardigheden
Titels en waardigheden: JA, indien voorafgaand.
Voorbeeld:
Earl Spencer
Bishop Fisher
maar: John Kaye
bishop of London
Afgekorte voorafgaande titels: JA.
Voorbeeld:
Rev. Smith
Beleefdheidstermen alleen gebruikt: JA.
Voorbeeld:
Sir
Generieke termen van koninklijke of prinselijke waardigheid: JA, indien voorafgaand.
Voorbeeld:
Queen Victoria
queen of Great Britain
Honorifieke termen alleenstaand gebruikt of voorafgaand aan de generieke term: JA.
Voorbeeld:
Her Majesty the Queen
38.3.3.9. Kapitalisatie Engels: persoonlijk voornaamwoord
Persoonlijke voornaamwoorden: NEEN, behalve I.
38.3.3.10. Kapitalisatie Engels: corporatie
Corporaties: zie Nederlands.
Voorbeeld:
Her Majesty's Stationary Office
Warning
voor uitzonderingen, zie de uitzonderingsregels bij corporaties.
38.3.3.11. Kapitalisatie Engels: stromingen
Culturele en maatschappelijke stromingen: NEEN.
Voorbeeld:
liberalism
rococo
Religieuze stromingen: JA.
Voorbeeld:
Christianity
Buddhism
Aanhangers van culturele en maatschappelijke stromingen: NEEN.
Voorbeeld:
conservative
Aanhangers van religieuze stromingen: JA.
Voorbeeld:
Buddhist
Roman Catholic
Christian
38.3.4. Duits
38.3.4.1. Kapitalisatie Duits: titel
Eerste letter van zin: Ja.
Eerste letter van alternatieve titel (ingeleid door , of: ): JA.
Geciteerde titel: Eerste letter van binnentitel, dat geen lidwoord is.
38.3.4.2. Kapitalisatie Duits: zelfstandig naamwoord
Alle zelfstandige naamwoorden: JA.
Voorbeeld:
der grosse Mann
das intime Du
38.3.4.3. Kapitalisatie Duits: persoonsnaam
Persoonsnamen (naam en voornamen), geautoriseerd: overname van de officiële, meest gebruikelijke of meest voorkomende vorm van de naam. Bij twijfel of ontbreken van informatie worden lidwoorden en voorzetsels niet gekapitaliseerd.
Bij niet-geautoriseerde persoonsnamen: overname van de kapitalisatie van de titelpagina of uit de publicatie.
Bijnamen: JA, behalve lidwoord.
Voorbeeld:
Karel der Grosse
38.3.4.4. Kapitalisatie Duits: geografische namen
Enkelvoudige geografische namen: JA. Deze regel is ook van toepassing op namen van hemellichamen en namen van gebouwen.
Voorbeeld:
Deutschland
Polarstern
Saturnus
das Weisse Haus
Samengestelde geografische namen: JA.
Voorbeeld:
Schwäbische Gmund
Bayerische Wald
Geogr. namen samengesteld met adj. afgeleid van landen, volkeren en windstreken: JA, tenzij na -.
Voorbeeld:
Deutsch Ost-afrika
Nord-deutschland
Nord-karolina
Windstreken: JA.
Voorbeeld:
Nord und Süd
Nordost
NO
38.3.4.5. Kapitalisatie Duits: van eigennamen afgeleid
Eigennamen gebruikt als soortnamen: JA.
Voorbeeld:
ein Diesel
Van eigennamen afgeleide adj., NIET zelfstandig gebruikt: JA, voor geografische adj. eindigend op -er en adj. gebruikt in letterlijke zin, NEEN, voor overige.
Voorbeeld:
die Schweizer Bürger
das deutsche Buch
die Grimmschen Märchen
Van eigennamen afgeleide adj., WEL zelfstandig gebruikt: JA.
Voorbeeld:
der Deutsche
der Kalvinist
38.3.4.6. Kapitalisatie Duits: talen en dialecten
Talen: JA.
Voorbeeld:
Deutsch
Gotisch
38.3.4.7. Kapitalisatie Duits: kalender
Dagen en maanden: JA.
Voorbeeld:
März
Montag
Feestdagen: Ja.
Voorbeeld:
Weihnachten
Ostern
Tijdperken en historische gebeurtenissen: JA.
Voorbeeld:
Mittelalter
Blitzkrieg
38.3.4.8. Kapitalisatie Duits: titels en waardigheden
Titels en waardigheden: Alle zelfstandige naamwoorden.
Voorbeeld:
Geheimrat
der geheime Rat
Bundeskanzler Merkel
Afgekorte voorafgaande titels: NEEN.
Voorbeeld:
dr.med. Klaus
Beleefdheidstermen alleen gebruikt: JA.
Voorbeeld:
Herr
Generieke termen van koninklijke of prinselijke waardigheid: JA.
Voorbeeld:
Prinz Wallenstein
Honorifieke termen alleenstaand gebruikt of voorafgaand aan de generieke term: JA.
Voorbeeld:
Seine Heiligkeit
38.3.4.9. Kapitalisatie Duits: persoonlijk voornaamwoord
Persoonlijke voornaamwoorden: NEEN, behalve Ihr, Sie, Ihnen.
38.3.4.10. Kapitalisatie Duits: corporatie
Corporaties: Het eerste woord en alle bijvoeglijke en zelfstandige naamwoorden.
Voorbeeld:
Verein Technischer Ingenieure
Warning
voor uitzonderingen, zie de uitzonderingsregels bij corporaties.
38.3.4.11. Kapitalisatie Duits: stromingen
Culturele, maatschappelijke en religieuze stromingen: JA.
Voorbeeld:
Christentum
Liberalismus
Aanhangers van deze stromingen: JA.
Voorbeeld:
Christendemokrat
Republikaner
38.3.5. Latijn
38.3.5.1. Kapitalisatie Latijn: titel
Eerste letter van zin: JA.
Eerste letter van alternatieve titel (ingeleid door , of: ): JA.
Geciteerde titel: Eerste letter van binnentitel, dat geen lidwoord is.
38.3.5.2. Kapitalisatie Latijn: zelfstandig naamwoord
Alle zelfstandige naamwoorden: NEEN.
38.3.5.3. Kapitalisatie Latijn: persoonsnaam
Persoonsnamen (naam en voornamen), geautoriseerd: overname van de officiële, meest gebruikelijke of meest voorkomende vorm van de naam. Bij twijfel of ontbreken van informatie worden lidwoorden en voorzetsels niet gekapitaliseerd.
Bij niet-geautoriseerde persoonsnamen: overname van de kapitalisatie van de titelpagina of uit de publicatie.
Voorbeeld:
Marcus Tullius Cicero
Bijnamen: JA.
Voorbeeld:
Constantinus Magnus
38.3.5.4. Kapitalisatie Latijn: geografische namen
Enkelvoudige geografische namen: JA.
Voorbeeld:
Alpes
Gallia
Samengestelde geografische namen: JA, behalve geografische generieke termen.
Voorbeeld:
mare Erythraeum
mons Jura
Pyrenaei montes
Gallia Cisalpina
Alpes Maritimae
Geogr. namen samengesteld met adj. afgeleid van landen, volkeren en windstreken: JA, behalve het adjectief afgeleid van een windstreek.
Voorbeeld:
Gallia Narbonensis
Gallia Belgica
Alpes Maritimae
Britannia septentrionalis
Windstreken: NEEN.
Voorbeeld:
septentriones
oriens
38.3.5.5. Kapitalisatie Latijn: van eigennamen afgeleid
Eigennamen gebruikt als soortnamen: JA.
Voorbeeld:
Maecenates
Van eigennamen afgeleide adj., NIET zelfstandig gebruikt: JA.
Voorbeeld:
Aegyptius
Graecus
Van eigennamen afgeleide adj., WEL zelfstandig gebruikt: JA.
Voorbeeld:
Aegyptius
Graecus
38.3.5.6. Kapitalisatie Latijn: talen
Talen: JA.
Voorbeeld:
Graecum
Latinum
38.3.5.7. Kapitalisatie Latijn: kalender
Dagen en maanden: JA, ook als adjectief.
Voorbeeld:
Nonalis
Nonae
Feestdagen: JA.
Voorbeeld:
Saturnalia
Dionysia
38.3.5.8. Kapitalisatie Latijn: titels en waardigheden
Titels en waardigheden: NEEN.
Voorbeeld:
consul
praetor
pontifex maximus
Afgekorte voorafgaande titels: NEEN.
Voorbeeld:
cos.
coss.
Beleefdheidstermen alleen gebruikt: JA.
Voorbeeld:
Domine
Domina
Generieke termen van koninklijke of prinselijke waardigheid: NEEN.
Voorbeeld:
rex Numa Pompilius
rex Tarquinius Superbus
Honorifieke termen alleenstaand gebruikt of voorafgaand aan de generieke term: JA.
Voorbeeld:
Sanctissimus
Altissimus
38.3.5.9. Kapitalisatie Latijn: persoonlijk voornaamwoord
Persoonlijke voornaamwoorden: NEEN.
Voorbeeld:
ego
tu
vobis
38.3.5.10. Kapitalisatie Latijn: corporatie
Corporaties: Het eerste woord en alle bijvoeglijke en zelfstandige naamwoorden.
Voorbeeld:
Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum
Societas Biologica Belgica
Warning
voor uitzonderingen, zie de uitzonderingsregels bij corporaties.
38.3.6. Spaans
38.3.6.1. Kapitalisatie Spaans: titel
Eerste letter van zin: JA.
Eerste letter van alternatieve titel (ingeleid door , of: ): JA.
Geciteerde titel: Eerste letter van binnentitel dat geen lidwoord is.
38.3.6.2. Kapitalisatie Spaans: zelfstandig naamwoord
Alle zelfstandige naamwoorden: NEEN.
38.3.6.3. Kapitalisatie Spaans: persoonsnaam
Persoonsnamen (naam en voornamen), geautoriseerd: overname van de officiële, meest gebruikelijke of meest voorkomende vorm van de naam. Bij twijfel of ontbreken van informatie worden lidwoorden en voorzetsels niet gekapitaliseerd.
Bij niet-geautoriseerde persoonsnamen: overname van de kapitalisatie van de titelpagina of uit de publicatie.
Voorbeeld:
Sciullo, Di, Anna Maria
Bijnamen: JA, behalve lidwoord.
Voorbeeld:
Carlos el Calvo
38.3.6.4. Kapitalisatie Spaans: geografische namen
Enkelvoudige geografische namen: JA. Deze regel is ook van toepassing op namen van hemellichamen en namen van gebouwen.
Voorbeeld:
España
Plaza Mayor
Osa Mayor
la Casa Blanca
maar: el sol, la luna, la tierra
Samengestelde geografische namen: JA.
Geogr. namen samengesteld met adj. afgeleid van landen, volkeren en windstreken: JA, behalve het adjectief.
Voorbeeld:
Europa latina
Windstreken: NEEN, tenzij in afkortingen en als eigennaam gebruikt.
Voorbeeld:
el Norte
el norte de España
38.3.6.5. Kapitalisatie Spaans: van eigennamen afgeleid
Eigennamen gebruikt als soortnamen: NEEN.
Voorbeeld:
un mecenas
Van eigenn. afgeleide adj., NIET zelfstandig gebruikt: NEEN.
Voorbeeld:
española
Van eigennamen afgeleide adj., WEL zelfstandig gebruikt: NEEN.
Voorbeeld:
los franceses
38.3.6.6. Kapitalisatie Spaans: talen en dialecten
Talen: NEEN.
Voorbeeld:
español
catalán
inglés
38.3.6.7. Kapitalisatie Spaans: kalender
Dagen en maanden: NEEN.
Voorbeeld:
martes
Feestdagen: JA.
Voorbeeld:
la Navidad
Tijdperken en historische gebeurtenissen: JA.
Voorbeeld:
Edad Media
Reconquista
la Guerra Mundial
38.3.6.8. Kapitalisatie Spaans: titels en waardigheden
Titels en waardigheden: NEEN.
Voorbeeld:
don Pablo
Afgekorte voorafgaande titels: JA.
Beleefdheidstermen alleen gebruikt: NEEN, tenzij afgekort.
Voorbeeld:
senor
Sr.
Generieke termen van koninklijke of prinselijke waardigheid: NEEN.
Voorbeeld:
el rey Alfonso
el rey
Honorifieke termen alleenstaand gebruikt of voorafgaand aan de generieke term: JA, indien het voorafgegaan wordt door Su - Vuestia.
Voorbeeld:
Su Majestad
Su Majestad el Rey
38.3.6.9. Kapitalisatie Spaans: persoonlijk voornaamwoord
Persoonlijke voornaamwoorden: NEEN, behalve Vd., (Ud., Uds.).
38.3.6.10. Kapitalisatie Spaans: corporatie
Corporaties: Het eerste woord en alle bijvoeglijke en zelfstandige naamwoorden.
Voorbeeld:
Consejo Superior de Investigaciones Cientifica
Comisión Permanente de la Asociación de la Lengua Española
Warning
voor uitzonderingen, zie de uitzonderingsregels bij corporaties.
38.3.6.11. Kapitalisatie Spaans: stromingen
Culturele, maatschappelijke en religieuze stromingen: NEEN.
Voorbeeld:
el liberalismo
el christianismo
el barroco
Aanhangers van deze stromingen: NEEN.
Voorbeeld:
los católicos
los socialistas
38.3.7. Portugees
38.3.7.1. Kapitalisatie Portugees: titel
Eerste letter van zin: JA.
Eerste letter van alternatieve titel (ingeleid door , of: ): JA.
Geciteerde titel: Eerste letter van binnentitel dat geen lidwoord is.
38.3.7.2. Kapitalisatie Portugees: zelfstandig naamwoord
Alle zelfstandige naamwoorden: NEEN.
38.3.7.3. Kapitalisatie Portugees: persoonsnaam
Persoonsnamen (naam en voornamen), geautoriseerd: overname van de officiële, meest gebruikelijke of meest voorkomende vorm van de naam. Bij twijfel of ontbreken van informatie worden lidwoorden en voorzetsels niet gekapitaliseerd.
Bij niet-geautoriseerde persoonsnamen: overname van de kapitalisatie van de titelpagina of uit de publicatie.
Bijnamen: JA, behalve lidwoord.
Voorbeeld:
Pedro o Cru
38.3.7.4. Kapitalisatie Portugees: geografische namen
Enkelvoudige geografische namen: JA.
Voorbeeld:
Portugal
Samengestelde geografische namen: JA.
Voorbeeld:
Rio de Janeiro
Santa Cruz
Geogr. namen samengesteld met adj. afgeleid van landen, volkeren en windstreken: JA, behalve het adjectief.
Voorbeeld:
Africa portuguêsa
Windstreken: Neen, tenzij in afkortingen en als eigennaam gebruikt.
38.3.7.5. Kapitalisatie Portugees: van eigennamen afgeleid
Eigennamen gebruikt als soortnamen: NEEN.
Van eigennamen afgeleide adj., NIET zelfstandig gebruikt: NEEN.
Voorbeeld:
a mulher portuguêsa
Van eigennamen afgeleide adj., WEL zelfstandig gebruikt: JA.
Voorbeeld:
os Alemâes
38.3.7.6. Kapitalisatie Portugees: talen
Talen: JA.
Voorbeeld:
Português
38.3.7.7. Kapitalisatie Portugees: kalender
Dagen: NEEN, behalve Sabado en Domingo.
Maanden: JA.
Voorbeeld:
Abril
Feestdagen: JA.
Voorbeeld:
Natal
38.3.7.8. Kapitalisatie Portugees: titels en waardigheden
Titels en waardigheden: NEEN.
Voorbeeld:
o duque de Caxias
Afgekorte voorafgaande titels: NEEN.
Voorbeeld:
o prof. Costa
Beleefdheidstermen alleen gebruikt: JA.
Voorbeeld:
Senhor
Generieke termen van koninklijke of prinselijke waardigheid: NEEN, tenzij zelfstandig gebruikt.
Voorbeeld:
o rei Manuel
o Rei
Honorifieke termen alleenstaand gebruikt of voorafgaand aan de generieke term: NEEN.
Voorbeeld:
o sua Excelência
38.3.7.9. Kapitalisatie Portugees: persoonlijk voornaamwoord
Persoonlijke voornaamwoorden: NEEN.
Voorbeeld:
eu
38.3.7.10. Kapitalisatie Portugees: corporatie
Corporaties: Het eerste woord en alle bijvoeglijke en zelfstandige naamwoorden.
Voorbeeld:
Centro de Estudos Portuguêsa
Livraria Acadêmia
Warning
voor uitzonderingen, zie de uitzonderingsregels bij corporaties.
38.3.8. Italiaans
38.3.8.1. Kapitalisatie Italiaans: titel
Eerste letter van zin: JA.
Eerste letter van alternatieve titel (ingeleid door , of: ): JA.
Geciteerde titel: Eerste letter van binnentitel dat geen lidwoord is.
38.3.8.2. Kapitalisatie Italiaans: zelfstandig naamwoord
Alle zelfstandige naamwoorden: NEEN.
38.3.8.3. Kapitalisatie Italiaans: persoonsnaam
Persoonsnamen (naam en voornamen), geautoriseerd: overname van de officiële, meest gebruikelijke of meest voorkomende vorm van de naam. Bij twijfel of ontbreken van informatie worden lidwoorden en voorzetsels niet gekapitaliseerd.
Bij niet-geautoriseerde persoonsnamen: overname van de kapitalisatie van de titelpagina of uit de publicatie.
Voorbeeld:
Giuseppe De Rossi
Poli, De, Dino
Camillo, conte di Cavour
Bijnamen: JA, behalve lidwoord.
Voorbeeld:
Lorenzo il Magnifico
38.3.8.4. Kapitalisatie Italiaans: geografische namen
Enkelvoudige geografische namen: JA.
Voorbeeld:
Streken: bv. het westen: l'Occidente
Namen van sterren en planeten: Mercurio, Giove, la Terra
Samengestelde geografische namen: JA.
Voorbeeld:
Paesi Bassi
Geogr. namen samengesteld met adj. afgeleid van landen, volkeren en windstreken: JA, behalve het adjectief.
Voorbeeld:
India britannica
Windstreken: NEEN, tenzij in afkortingen en als eigennaam gebruikt.
38.3.8.5. Kapitalisatie Italiaans: van eigennamen afgeleid
Eigennamen gebruikt als soortnamen: NEEN, behalve voor eeuw.
Voorbeeld:
un tartuffo
il Cinquecento
Van eigenn. afgeleide adj., NIET zelfstandig gebruikt: NEEN.
Voorbeeld:
francese
Van eigennamen afgeleide adj., WEL zelfstandig gebruikt: JA voor geografische adj.; NEEN voor overige.
Voorbeeld:
gli Italiani
un gesuita
38.3.8.6. Kapitalisatie Italiaans: talen
Talen: NEEN.
Voorbeeld:
italiano
38.3.8.7. Kapitalisatie Italiaans: kalender
Dagen en maanden: NEEN.
Voorbeeld:
marzo
lunedì
Feestdagen: JA.
Voorbeeld:
Natale
Pasqua
Epifania
Tijdperken en historische gebeurtenissen: JA.
Voorbeeld:
il Cinquecento
gli anni Sessanta
la Riforma
il Medioevo
la Resistenza
38.3.8.8. Kapitalisatie Italiaans: titels en waardigheden
Titels en waardigheden: NEEN.
Afgekorte voorafgaande titels: NEEN.
Voorbeeld:
il prof. Titeca
Beleefdheidstermen alleen gebruikt: NEEN.
Voorbeeld:
signore
Generieke termen van koninklijke of prinselijke waardigheid: NEEN, tenzij zelfstandig gebruikt.
Voorbeeld:
il re Alfonso
il Re
il Ministro
il Papa
il Presidente
Honorifieke termen alleenstaand gebruikt of voorafgaand aan de generieke term: JA.
Voorbeeld:
Sua Altezza
38.3.8.9. Kapitalisatie Italiaans: persoonlijk voornaamwoord
Persoonlijke voornaamwoorden: NEEN, behalve Ella, Lei, Loro (als U-vorm).
38.3.8.10. Kapitalisatie Italiaans: corporatie
Corporaties: Het eerste woord + het tweede woord indien volgend op Regia, Papale en dgl.
Voorbeeld:
Biblioteca nazionale
Regia Accademia delle scienze
Ministero del Tesoro
Borsa di Milano
Senato
Warning
voor uitzonderingen, zie de uitzonderingsregels bij corporaties.
38.3.10. Andere talen
Voor de kapitalisatie van andere talen dan hier opgesomd worden de richtlijnen van de RDA Toolkit gevolgd.